Lotte Stam-Besse, Wilhelmina Jansen y Ada Kuiper-Struyk en Pendrecht.

Obra pública, vivienda y mujeres.

Autores/as

Palabras clave:

arquitectas pioneras, obra pública, vivienda, asociaciones de mujeres

Resumen

Las arquitectas pioneras holandesas han tenido valiosas contribuciones en la definición de una agenda pública que mejoró la calidad de la planificación urbana y la vivienda al integrar la perspectiva de las mujeres, como la urbanización de Pendrecht (1949-53) en Rotterdam. Pendrecht combinó la actuación de las arquitectas Lotte Stam-Besse al frente del Departamento de Desarrollo Urbano y Reconstrucción de la ciudad y de Wilhelmina Jansen y Ada Kuiper-Struyk como parte de Comisión Asesora de Mujeres VAC (Vrouwen Advies Commissie) de Rotterdam, una pionera organización de mujeres voluntarias que asesoró al municipio sobre la vivienda y el medioambiente e introdujo novedosas metodologías participativas –talleres, encuestas, excursiones-. Esta experiencia conjunta entre Stam-Besse, Jansen y Kuiper-Struyk resulta prácticamente desconocida y, por ende, valorada, siendo estas notas no solo un aporte temático sino una invitación a iluminar un legado de plena vigencia en las discusiones actuales sobre políticas públicas, derecho a la vivienda y perspectiva de géneros.

Referencias

Bijker, W., & Bijsterveld, K. (2000). Women Walking through Plans : Technology, democracy and gender identity. Technology and Culture, 41(3), 485-515.

Bosch, M. (2010). Domesticity, Pilarization and Gender: Historical Explanations for the Divergent Pattern of Dutch Women’s Economic Citizenship. BMGN-The low countries historical review, 269-300.

Broek D'Obrenan, W. v., & Ranitz, J. d. (1960). Hilversum heeft haast met plannen. BOUW, 15(12), 359.

Damen, H., & Devolder, A.-M. (1993). Lotte Stam-Beese, 1903-1988: Dessau, Brno, Charkow, Moskou, Amsterdam, Rotterdam. De Hef.

Dienst van Volkshuisvesting Rotterdam. (1953). Resultaten onderzoek. Euvelwaardering, 4 de mayo de 1953. GA Schiedam, Archive Jansen, Box 1b.

dS+V Bureau Monumenten. (2004). Pendrecht, Cultuurhistorische analyse en beschrijving (1948-1958). Gemeente Rotterdam.

Heijkoop, A., & Baakker, J. (2010). De RVSflat. Schone beloning voor vasthoudendheid in Rótterdam. De Maastad.

Malosetti Costa, L. (2012). Canon, estilo y modernidad en la historiografía artística argentina. De Eduardo Schiaffino a Romero Brest. Anais do XXII Colóquio do CBHA. Comitê Brasileiro de História da Arte, pp. 1-12.

Meinsma, H. C. (1990). Bouwen aan kwaliteit . . . een kwestie van volhouden. Stichting Landelijk Contact van de VAC's.

Moisset, I. (2020). Vacíos historiográficos. La ausencia de las mujeres en la historia de la arquitectura argentina. Actas XXXIV Jornadas de Investigación. XVI Encuentro Regional SI+ Herramientas y Procedimientos. Instrumento y métodos (pp. 217-233). FADU UBA.

Nicolai-Chaillet, C. (Febrero de 1960). Hoe work de Vrouwen Advies Comissies? Goed Wonen, 2, 49-51.

Nicolai-Chaillet, C. (Mayo de 1960). Vrouwen Advies Commissie te Rotterdam. Goed Wonen(5), 148-151.

Oosterhof, H. (2018). Want de grond behoort ons allen toe' : leven en werk van stedenbouwkundig architecte Lotte Stam-Beese. Technische Universiteit Eindhoven.

Pollock, G. (1999). Differencing the canon. Feminist Desire and the Writing of Art’s Histories. Routledge.

Quiroga, C. (2021a). Wilhelmina Jansen y sus conceptos pioneros en arquitectura feminista. En Actas XXXIII Jornadas de Investigación. XV Encuentro Regional SI+ Imágenes FADU UBA (en prensa). FADU UBA.

Quiroga, C. (2021b). Wilhelmina Jansen y VAC –Comité Asesor de Mujeres- Rotterdam: vigencia de un diseño feminista en vivienda colectiva. Revista Hábitat Inclusivo(15), 1-20.

Ribberink, A. (1987). Feminisme : politiek veelstromenland. Stichting Burgerschapskunde .

Schippers, J. (1960). Woningbouw in Pendrecht : overzicht van hetgeen tot stand kwam. BOUW : centraal weekblad voor het bouwwezen, 15(4), 88-106.

Schot, J., Lintsen, H., & Rip, A. D. (2003). Techniek in Nederland in de twintigste eeuw. Eindhoven.

Stam-Besse, L. (1960). Pendrecht - Rotterdam. BOUW : centraal weekblad voor het bouwwezen, 15(4), 86-87.

Teijmant, I. (2013). Ko Mulder (1900-1988). Stedebouw op ooghoogte. Maandblad Amstelodamum 100 , 51-67.

VAC Rotterdam. (1949, 26 de octubre). Notulen van de vergadering Vrouwen Advies Commissie 26 October 1949. Gemeentearchief Schiedam, Archive number 608 ir. W.C.M. Jansen, Box 1a.

(1950, 2 de febrero). Notulen 2 Februari 1950. Gemeentearchief Schiedam, Archive number 608 ir. W.C.M. Jansen, Box 1a.

(1952). Rapport Het schoonhouden van gemeenschappelijke trappenhuizen. (W. Jansen, Ed.) Gemeentearchief Schiedam, Archive number 608 ir. W.C.M. Jansen, Box 1b.

(1952). Verslag tentoonstellingen V.A.C. 1952. Gemeentearchief Schiedam, Archive number 608 ir. W.C.M. Jansen, Box 1b.

(1952). Weekzaamheden VAC. Gemeentearchief Schiedam, Archive number 608 ir. W.C.M. Jansen, Box 1b.

(1953, 26 de febrero). Nota betreffende Doel, Samenstelling, Werkwijze en Contacten van de Commissie. Gemeentearchief Schiedam, Archive number 608 ir. W.C.M. Jansen, Box 1b.

(1953, 19 de noviembre). Notulen van de vergadering Vrouwen Advies Commissie 19 November 1953. Gemeentearchief Schiedam, Archive number 608 ir. W.C.M. Jansen, Box 1b.

(1953, 5 de noviembre). Notulen vergardering VAC op Donderdag 5 November 1953. Gemeentearchief Schiedam, Archive number 608 ir. W.C.M. Jansen, Box 1b.

(1954, 21 de octubre). Notulen Vergardering Vrouwen Adviescommissie op Donderdag 21 October 1954. Gemeentearchief Schiedam, Archive number 608 ir. W.C.M. Jansen, Box 1b.

(1956, 14 de junio). Excursie van de Vrouwen Advies Commisie bij de Dienst van Volkhuisvesting te Rotterdam naar Pendrect 3a & 3b. Gemeentearchief Schiedam, Archive number 608 ir. W.C.M. Jansen, Box 1a.

(1956, 19 de octubre). Tentoonstelling Pendrecht van 19 tot 27 october 1956 . Gemeentearchief Schiedam, Archive number 608 ir. W.C.M. Jansen, Box 1a.

(1956, 18 de julio). Verslag van de bespreking Programmateam voor de hoge wonngebouwen in de plannen Zuidwijk en Pendrecht op 18 Juli 1956. Gemeentearchief Schiedam, Archive number 608 ir. W.C.M. Jansen, Box 1a.

(1956, noviembre). VERSLAG van de Tentoonstelling Stellendamstraat 79 - 81, gehouden van Vrijdag 19 oktober tot en met zaterdag 27 oktober 1956 (Pendrecht). Gemeentearchief Schiedam, Archive number 608 ir. W.C.M. Jansen, Box 1a.

VAC Rotterdam, Jansen, W. & Dommisse, A. (1955, 15 de agosto). Opmerkingen betrefende het plan voor 24 wonongen met ondergebouwde de garages in Pendrecht III (architect Nefkens), 15 augustus 1955. Gemeentearchief Schiedam, Archive number 608 ir. W.C.M. Jansen, Box 1b.

Van Damme-Van Weele, M. A.-W. (1995). Vrouwen in techniek : 90 jaar Delftse vrouwelijke ingenieurs . Deltech .

Van Kessel, E., & Froukje, P. (1988). De juffrouw van het Bos. Stedenbouwkundige en landschapsarchitecte. Ir. Jakoba Mulder, 1900-1988 . DRO Amsterdam.

Van Kessel, E., & Kuperus, M. (1982). Vrouwen in de (stede)bouw wat doen jullie nou? : over werk en werkervaringen van vrouwelijke bouwkundig ingenieurs in Nederland. Doktoraalscriptie kunstgeschiedenis VU Amsterdam.

Van Wijngaarden, A., Hooykaas, F., & Groenendijk, P. (2017). Rotterdam Woont - Atlas Van Der Rotterdamse Woningbouw 1840-2015. Thoth Uitgeverij.

Descargas

Publicado

2021-12-21

Número

Sección

Dossier

Cómo citar

Lotte Stam-Besse, Wilhelmina Jansen y Ada Kuiper-Struyk en Pendrecht.: Obra pública, vivienda y mujeres. (2021). Vivienda Y Ciudad, 8, 185-209. https://revistas.unc.edu.ar/index.php/ReViyCi/article/view/34638